Posts

Showing posts from March, 2020

ដំណើរការមិនប្រក្រតីនៃអការៈឈឺចាប់រាងកាយ (Somatic Symptom Disorder)

ដំណើរការមិនប្រក្រតីនៃអការៈឈឺចាប់រាងកាយ (​ Somatic Symptom Disorder )    ដោយ៖​  ថាន ថាញ្ញារិទ្ធ,  ពិល កូលាប,  ទន់ ឆាយ,  ផន ញិនដាវ,  សេង សីហា                    ១. សេចក្ដីផ្ដើម ស្ថានភាពគ្រួសារ ស្ថានភាពសង្គម និងស្ថានភាពបុគ្គលខ្លួនឯងបានបណ្ដាលឲ្យបុគ្គលនោះមានការគិតច្រើនហួសហេតុដែលអាចបង្ករឲ្យកើតមាននូវជម្ងឺផ្លូវចិត្តជាច្រើនប្រភេទ។ ធម្មជាតិរបស់មនុស្សគឺតែងតែចង់ឲ្យរឿងគ្រប់យ៉ាងកើតឡើងតាមដែលខ្លួនគិត និងចង់បាន ប៉ុន្ដែវាមិនអាចទៅរួចទេ។ មានមនុស្សជាច្រើនដែលខកចិត្តនឹងរឿងដែលបានកើតឡើងចំពោះខ្លួន ហើយក៏មានមនុស្សមួយចំនួនជួបប្រទះនូវរឿងផ្សេងៗគ្នាជាច្រើនដូចជា រឿងរ៉ាវរន្ធត់ភ័យតក់ស្លុត រឿងរ៉ាវដែលគួរឲ្យខ្មាសគេ រឿងរ៉ាវត្រូវបានគេមើលងាយឬរិះគន់​ រឿងរ៉ាវត្រូវបានគេកុហកបោកប្រាស់ និងបទពិសោធន៍ជូរជត់ជាច្រើនទៀត។ បន្ទាប់ពីកើតមាននូវរឿងរ៉ាវទាំងអស់នោះហើយ ពេលខ្លះពួកគេធ្វើដូចជាមិនមានរឿងអ្វីកើតឡើងចំពោះខ្លួន កប់ទុកក្នុងចិត្ត ប៉ុន្តែការលាក់ទុកក្នុងចិត្តនោះនឹងលេចឡើងក្នុងការគិតរបស់បុគ្គលនោះនៅពេលណាមួយជាក់ជាមិនខាន។     ...

ជំងឺប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ (Neurodevelopment Disorders)

ជំងឺប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ (Neurodevelopment Disorders) ដោយ៖  Sun Sreyno,  Song Kimlin,  Soch Rachna,  Vong Bopha,  Thun Sokhena ជំងឺប្រព័ន្ធប្រសាទ គឺជំងឺម្យ៉ាងដែលកើតឡើងនៅចំកណា្កលប្រព័ន្ធប្រសាទ​នៃខួរក្បាល​ហើយប៉ះ ពាល់ទៅដល់ការវិវឌ្ឍន៍នៃប្រព័ន្ធខួរក្បាល។​ ជំងឺនេះជាទូទៅហាក់មានលក្ខណះស្មុគស្មាញបន្តិច ហើយមនុស្សមួយចំនួនគិតថាវាជាជំងឺផ្លូវចិត្ត ព្រោះជំងឺនេះទាក់ទងទៅនឹងខូរក្បាលដូចជំងឺផ្លូវចិត្តដែរ។​ ដោយឡែកខួរក្បាលមានតួនាទីសំខាន់ៗបួនធំៗ ដូចជា ​​​​​​​​១/​ការទាក់ទងទៅនឹងមុខងារជាន់ខ្ពស់ :   គឺជាមុខងារទាក់ទងទៅនឹងការយល់ដឹង ការគិតនិងការពិចារណាផ្សេងៗ ២/មុខងារក្នុងការធ្វើចលនា :   ទាក់ទងទៅនឹងការដើរ ឈរ ឬអង្គុយ លើកដៃ លើកជើង ឬការធ្វើចលនាផ្សេងៗ ៣/​ញានអារម្មណ៍ :   ទាក់ទងទៅនឹងការដឹងដោយ​ ការប៉ះពាល់អ្វីមូយជាមួយអវះយវះដូចជាដៃ​ ឬជើង នឹងការដឹងដោយញានទាំងប្រាំ ដួចជាដៃ​ ជើង ភ្នែក ត្រចៀក និងមាត់(ពេលខ្លះមិនបានប៉ះពាល់ផ្ទាល់តែយើងអាចលឺសំលេង ឬកំលាំងអ្វីផ្សេងៗតាមរយះអារម្មណ៍ ៤/ លំនឹង : គឺការធ្វើដំណើរមួយបានដោយសារការទប់លំនឹង រាល់ជំងឺទាំងឡាយណាដែលប៉ះពាល់ទៅនឹងមុខងារទាំង៤ខាងលើ គឺជាជំង...

ភាពមិនប្រក្រតីនៃការបរិភោគ (Eating Disorder)

ដោយ៖ នូ សុខបូរ៉ានី​, ញិល ស្រីមាស,​ អ៊ុកស៊ីណែត, យឹម សុជាតា លក្ខណះទូទៅនិងប្រភេទ ភាពមិនប្រក្រតីនៃការបរិភោគ​ (Eating disorder) ជាជំងឺមួយប្រភេទដែលត្រូវបានរាប់បញ្ចូលជា ផ្នែកមួយនៃ ជំងឺផ្លូវចិត្ត។​ វាបង្ហាញតាមរយះទម្លាប់នៃការបរិភោគអាហារមិនទៀងទាត់ រួមទាំងការភ័យខ្លាចពីរូបរាង ជំងឺនេះ អាចកើតមានចំពោះមនុស្សគ្រប់វ័យ និងភាគច្រើនវិវត្តទៅលើមនុស្សវ័យជំទង់ឬ ឈានចូលពេញ     វ័យ។ ជំងឺរបបអាហារមាន៣ប្ភេទសំខាន់៖ ជំងឺខ្លាចធាត់​ (Anorexia Nervosa ) វាកើតឡើងដោយសារបម្រែបម្រួលអារម្មណ៍របស់បុគ្គលទៅលើរូបរាងរបស់ខ្លួន។ អ្នកកើតជំងឺនេះតែងតែបារម្ភពីការឡើងទម្ងន់ រាល់ពេលដែកគេឃើញរូបរាងក្នុងកញ្ចក់ ​ទោះបីជាពេលខ្លះបុគ្គលផ្ទាល់ស្គម តែបែរជាគិតថាខ្លួនធាត់ទៅវិញ ពួកគេកំនត់នូវរបបអាហារតិចជាងមុនដោយគិតថាគេអាចនឹងទទួលបាននូវរូបរាងដែលពេញចិត្ត។ ជាទូទៅជំងឺនេះកើតចំពោះស្រ្តីជាជាង​   ​     បុរស។ ជំងឺខ្លាចឡើងទម្ងន់ ( Bulimia ) វាមានលក្ខណះស្រដៀងនឹងជំងឺខ្លាចធាត់ដែរ​ ដោយវិវត្តលើបុរសតិច ជាងស្ត្រី។​​ តាមរយះការរងសម្ពាធ នៃការឡើងទម្ងន់ បុគ្គលព្យាយាមរកវិធីសាស្ត្រមួយចំនួន​ដូចជា ការហាត់ប្រាណ ការបង្ខំលូកដៃក្នុង...

ជំងឺវិបល្លាសស្មារតីនៃអង្គចងចាំ (Dissociative Disorder)

Image
ដោយ៖ ណន សុខលីន , ខេន ដាវី , ឡាយ សិរីរ័ត្ន , ឈួន ស្រីទូច , គង់ ឆេងអ៊ី ជំងឺវិបល្លាសស្មារតីនៃអង្គចងចាំ (Dissociative Disorder) v   លក្ខណៈទូទៅ ជំងឺវិបល្លាសសា្មរតីនៃអង្គចងចាំ ( Dissociative ​​​ Disorder ) ​គឺជាជំងឺផ្លូវចិត្តមួយដែលអ្នកជំងឺមាន        បទពិសោធន៍ទាក់ទងនឹងការដាច់ទំនាក់ទំនង និងកង្វះការភ្ជាប់គ្នារវាងការគិត      ការចងចាំ   បរិស្ថាន ខាងក្រៅ សកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃនិងអត្តសញ្ញាណរបស់គាត់។​ ជំងឺនេះភាគច្រើនកើតលើមនុស្សស្រីជាងមនុស្សប្រុស​និងជាទូទៅរបស់វាមានចន្លោះពី១០% ទៅ៣៥%ដែលអាស្រ័យលើលទ្ធផលនៃការសិក្សាផ្សេងៗគ្នា។ v   រោគសញ្ញា តាមរយៈការសិក្សារោគវិនិច្ឆ័យនិងស្ថិតិនៃជំងឺផ្លូវចិត្តដែលហៅកាត់ថា DSM (Diagnostic and statistical manual of mental disorders) បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថាជំងឺនេះចែកចេញជាបីប្រភេទធំៗ។ ១ ) . បាត់បង់ការចងចាំ ( Dissociative A mnesia ) ៖​​​ អ្នកជំងឺមានបញ្ហាការចងចាំនូវព្រឹត្តិការណ៍ដែលកើតឡើងដោយទទួលរងការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្តធ្ងន់ធ្ងរហើយក៏អាចបាត់បង់ការចងចាំផ្សេងៗដែរ។ ការបាត់ការចងចាំនេះអាចកើតឡើងក្នុងរយៈពេលខ្លីដូចជា ការភ...

ជំងឺភាពមិនប្រប្រតីននរុគ្គលិរលរខណៈ (Personality Disorders)

ដោយ៖ គឹម ពុធសុភ័ក្រ្តា, អឿ ស្រីហួយ, កៃ លីលី, យន់ ស្រីល័ក្ខ, បូណា ភក្ត្រា

ជំងឺថប់បារម្ភ (Anxiety disorder)

Image
ដោយ៖ ម៉ុន រំដួល,  អឿប ស្រីមុំ,  តំាង ហ្គិចគៀង,  ច្រឹង ពិសី,  គី វ៉ាន់ណារី   មនុស្សភាគច្រើនតែតែងគិតទុកជាមុខអំពីផែនការនាពេលអនាគត ហើយខ្លាចនាពេលអនាគតមិនអាចធ្វើបានដូចការរំពឹងទុក។ នៅពេលដែលមានការគិតច្រើនកើតឡើងយ៉ាងតិច ៦ខែ នោះអ្នកនឹងកើតជំងឺផ្លូវចិត្ដដែលអ្នកជំងឺមិនដឹងខ្លួនទាល់តែសោះ។ ជំងឺនេះកើតឡើងច្រើនទៅលើមនុស្សស្រី ដោយសារគាត់មានបន្ទុកជាច្រើនក្នុងគ្រួសារ គិតរឿងកូន ស្វាមី ម្ដាយឪពុកទំាងសងខាង។ ជំងឺផ្សេងៗដែលពាក់ព័ន្ធជំងឺនេះមានដូចខាងក្រោម៖ ជំងឺថប់បារម្ភទូទៅ គឺជាជំងឺរ៉ាំរ៉ៃក្នុងការព្រួយបារម្ភហួសប្រមាណ ដែលជះឥទ្ធិពលដល់មនុស្សស្រីវ័យចំណាស់ ហើយរោគសញ្ញាដូចជា៖ អស់កម្លាំង ឆាប់ខឹង ភាពតានតឹងសាច់ដុំ ឈឺក្រពះ និងគេងមិនលក់។ កត្ដាដែលបណ្ដាលអោយ មានជំងឹនេះដោយសារតែបញ្ហារឿងការសិក្សា បញ្ហានៅកន្លែងការងារ ជាពិសេសកត្ដាទុកព្រួយក្នុងផ្លូវចិត្ដ។ ជំងឺថប់បារម្ភក្នុងសង្គម គឺជាការអៀនខ្មាសដែលបង្កអោយមានការខ្លាចកាន់តែខ្លាំងក្នុងពេលដែលអ្នកចូលរួម បរិយាកាសសង្គម   ដូចជាការនិយាយជាសាធារណៈ មិនដឹងថាខ្លួនកំពុងនិយាយបង្ហាញអាការរោគរាងកាយជាក់លាក់រួមទាំងការបែកញើសបែកញើស និងពិបាកនិយាយ។ ជំងឺភ័យស្លន់ស្លោ អាចក...