មូល​ហេតុ​​នាំ​​ឲ្យ​​ពុទ្ធ​បដិមា​​នៅ​​ខ្មែរ​​​បច្ចុប្បន្ន​​មិន​​ដូច​​គ្នា

មូល​ហេតុ​​នាំ​​ឲ្យ​​ពុទ្ធ​បដិមា​​នៅ​​ខ្មែរ​​​បច្ចុប្បន្ន​​មិន​​ដូច​​គ្នា

ព្រះ​ពុទ្ធ​​បដិមា​​ខ្មែរ​​នា​​ពេល​​បច្ចុប្បន្ន​​នេះ​ ត្រូវ​​បាន​​មនុស្ស​​ជា​​ច្រើន​​វាយ​តម្លៃ​​ថា​​នៅ​មិន​​ទាន់​​មាន​​លក្ខណៈ​ ឬ​​មាន​​ទម្រង់​​ព្រះ​​ភក្ត្រ​​ច្បាស់​លាស់​​នៅ​ឡើយ​ ដោយ​​មាន​​អ្នក​ខ្លះ​​និយាយ​​ថា​ ព្រះ​​ភក្តិ​​ដូច​​អ្នក​​​​ឆ្លាក់​ ដូច​​អ្នក​​គូរ​ ឬ​ដូច​​​អ្នក​​នេះ​​អ្នក​​នោះ​​ជា​ដើម​។​ តើ​​មូល​ហេតុ​​អ្វី​​បាន​ជា​​ខ្មែរ​​យើង​​មាន​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​បដិមា​ ឬ​​រូប​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​មិន​​ដូច​​គ្នា​​ដូច្នេះ​?​ យោង​​តាម​​សៀវ​ភៅ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​បដិមា​​នៅ​​កម្ពុជា​ របស់​​រាជ​​បណ្ឌិត​សភា​​កម្ពុជា​ បាន​​រៀប​រាប់​​ថា​៖
​​មែន​ពិត​​បច្ចុប្បន្ន​ ពុទ្ធ​បដិមា​​ខ្មែរ​​ត្រូវ​​បាន​​គេ​​ឃើញ​​ថា​ ​មាន​​លក្ខណៈ​​ខុសៗ​​គ្នា​ ជា​​ពិសេស​ ​ដូច​​ជា​​ព្រះ​​​ភក្ត្រ​​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​បដិមា​​ទាំង​នោះ​​បង្ហាញ​​នូវ​​ភាព​​ស្ងប់​​ក្សេម​ក្សាន្ត​ ខ្លះ​​ស្ងប់​​តែ​​មាន​​ភាព​​មាំ​ ឬ​​បង្កប់​​ដោយ​​ភាព​​កាច​ ខ្លះ​​ញញឹម​​ប្រកប​ដោយ​​មេត្តា​ ខ្លះ​​ញញឹម​​រួស​រាយ​ ខ្លះ​​ញញឹម​​ស្ងប់​ ខ្លះ​​ញញឹម​​ដូច​​ពេប​​ជា​ដើម​។​ ចំណែក​​កេសា​​(​សក់​)​ ព្រះ​ពុទ្ធ​​បដិមា​​ខ្លះ​​មាន​​ព្រះ​កេសា​​រួញ​​ជា​​លក្ខណៈ​​មូល​​ដូច​​គូថ​​​ខ្យង​​ទាំង​ស្រុង​ ខ្លះ​​ទៀត​​មាន​​កេសា​​មូល​​ដូច​​គូថ​​ខ្យង​​ដែរ​​ផ្នែក​​ខាង​លើ​ ឬ​​កន្លែង​​បួង​​មាន​​លក្ខណៈ​​ក្បាច់​​ក្រពុំ​​ដូច​​ផ្កា​ឈូក​​ជា​ដើម​។

​​ដោយ​​មិន​​រាប់​​បញ្ចូល​​ទាំង​​ជាង​ ដែល​​មិន​​ទទួល​​បាន​ការ​​អប់រំ​​តាម​​ផ្លូវ​ការ​​ផង​ ភាព​​មិន​​ចុះ​សម្រុង​​គ្នា​​នៃ​​ពុទ្ធ​បដិមា​​ខ្មែរ​ទាំង​​នេះ​ ត្រូវ​​​បាន​​សង្កេត​​ឃើញ​​ថា​​មក​​ពី​​មូល​ហេតុ​​ពីរ​​យ៉ាង​​សំខាន់ៗ​​គឺ៖​ ទី១​​គ្មាន​​និយាម​​ ឬ​​​ខ្នាត​​បទដ្ឋាន​​ផ្លូវ​ការ​​ថ្នាក់​​ជាតិ​​ត្រូវ​​បាន​​កំណត់​​ដាក់​​ឲ្យ​​ប្រើ​ និង​​ការ​​តម្រូវ​​តាម​​ការ​​បញ្ជា​​របស់​​អតិថិ​ជន​។​ ខណៈ​​ដែល​ពុំ​​មាន​​​នរណា​​​ម្នាក់​​​ស្គាល់​ ឬ​​បាន​ឃើញ​​ថា​ ព្រះ​ពុទ្ធ​​មាន​​ព្រះ​​ភក្ត្រ​​យ៉ាង​ណា​​ពិត​ប្រាកដ​​ផង​ គ្មាន​​និយាម​​ ឬ​​​ខ្នាត​​បទដ្ឋាន​​ជាក់​លាក់​​ជា​​ផ្លូវ​ការ​​ថ្នាក់​​ជាតិ​​ត្រូវ​​បាន​​កំណត់​​ដាក់​​ឲ្យ​​ប្រើ​ប្រាស់​​រួម​​ផង​។​ ពុទ្ធ​បដិមា​​បាន​​ក្លាយ​ជា​​មុខ​របរ​​មួយ​​ផង​ ពុទ្ធ​បដិមា​​កម្ម​​ខ្មែរ​ គឺ​​ការ​​ផលិត​​ពុទ្ធ​បដិមា​​ដូច​​​ជា​​ឆ្លាក់​ ដាប់​ និង​​ចាក់​ពុម្ព​​ជា​ដើម​ ត្រូវ​​បាន​​ជាង​​ ឬ​​ម្ចាស់​​អាជីវកម្ម​​ច្នៃ​​តាម​​ការ​​យល់​​ឃើញ​​ថា​​ល្អ​​តាម​​ទំនើង​​រៀងៗ​​ខ្លួន​ ដើម្បី​​ជា​​ប្រយោជន៍​​ដល់​​មុខ​របរ​​របស់​​ពួក​​គេ​។​ ករណី​​នេះ​ ជួន​កាល​​ត្រូវ​​បាន​​បរិយាយ​​ដោយ​​ខ្លី​​ថា​​អាស្រ័យ​​លើ​​ទឹក​ដៃ​ ឬ​ទេ​ព​​កោសល្យ​​របស់​​ជាង​។

​លោក​​ ហ៊ុន​ សោភា​រ៉ា​ ម្ចាស់​​ហាង​​ចម្លាក់​​ថ្ម​កែវ​​ពោធិ៍​សាត់​​នៅ​​ក្បែរ​​វត្ត​​សារា​វ័ន​​បាន​​លើក​​ឡើង​​ថា​ «ការ​​ឆ្លាក់​​ពុទ្ធ​បដិមា​​ ត្រូវ​​​បាន​​​ច្នៃ​​តាម​​ទេព​​កោសល្យ​​របស់​​ជាង​ ​ដោយ​សារ​​ពុំ​​មាន​​គម្រូ​​ផ្លូវ​ការ​ ជា​​ហេតុ​​ឲ្យ​​ពុទ្ធ​បដិមា​​មាន​​លក្ខណៈ​​ខុសៗ​​គ្នា។​ ចំពោះ​​ចម្លាក់​​ដែល​​មាន​​គម្រូ​​ជាក់​លាក់​​ដូច​​ជា​​ចម្លាក់​​ព្រះ​បាទ​​ជ័យ​​វរ្ម័ន​​ជា​ដើម​ យើង​​អាច​​ឆ្លាក់​​ឲ្យ​​គេ​​មើល​ទៅ​​គេ​​ស្គាល់​​ថា​​ជា​​ព្រះ​បាទ​​ជ័យ​​វរ្ម័ន​ បើ​​ទោះ​បី​​មិន​​ដូច​​គ្នា​​១០០%​​ ក៏​​មិន​​ខុស​​គ្នា​​ប៉ុន្មាន​​ដែរ​។​ ចំពោះ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​បដិមា​​យើង​​​មិន​​មាន​​បទដ្ឋាន​​ជាក់​លាក់​ ដូច្នេះ​​ជាង​​ម្នាក់ៗ​​ឆ្លាក់​ ឬ​​ចាក់​ពុម្ព​​តាម​​ភាព​​ប៉ិន​​ប្រសប់​​របស់​​ពួក​​គេ​​រៀងៗ​​ខ្លួន​។

​​មូល​ហេតុ​​សំខាន់​​ទី​​២​ ដែល​​នាំ​​ឲ្យ​​ព្រះ​​ភក្ត្រ​​នៃ​​ពុទ្ធ​បដិមា​​មិន​​ចុះ​សម្រុង​​គ្នា​ ត្រូវ​​បាន​​ម្ចាស់​​ហាង​​អាជីវកម្ម​​ពុទ្ធ​បដិមា​​ទាំង​ឡាយ​​លើក​​ឡើង​​ថា​ មាន​​អតិថិ​ជន​​ខ្លះ​​បាន​​យក​​រូប​ថត​​មក​​កុម្ម៉ង់​​ឲ្យ​​ជាង​​ឆ្លាក់​​ឲ្យ​​ព្រះ​​ភក្ត្រ​​ស្រ​ដៀង​​នឹង​​មុខ​​របស់​​ពួក​​គេ​​ ឬ​​ស្រ​ដៀង​​ទៅ​​នឹង​​ឳ​ពុក​​ម្តាយ​​របស់​​គេ​​ជា​ដើម​ ខណៈ​​ដែល​​ពុំ​​ទាន់​​មាន​​បម្រាម​​ចំពោះ​​ការ​​ធ្វើ​​បែប​​នឹង​​ផង​ ដែល​​ការ​​ធ្វើ​​បែប​​នេះ​​ហាក់​​ក្លាយ​ជា​​ករណី​​សាមញ្ញ​​មួយ​​ទៅ​​ហើយ​​ផង​ ទើប​​ម្ចាស់​​ហាង​ និង​​ជាង​​ទាំង​ឡាយ​​ឆ្លាក់​​ព្រះ​​ភក្ត្រ​​តម្រូវ​​ទៅ​​តាម​​ការ​​កុម្ម៉ង់​​របស់​​អតិថិ​ជន​។​ មិន​តែ​​ប៉ុណ្ណោះ​ ម្ចាស់​​​ហាង​​អាជីវកម្ម​​ពុទ្ធ​បដិមា​​មួយ​​ចំនួន​​បាន​​លើក​​ឡើង​​ថា​ មាន​អតិថិ​ជន​​ខ្លះ​ បាន​​កុម្ម៉ង់​​ពុទ្ធ​បដិមា​​លើស​​ពី​​អ្វី​​​ដែល​​ជា​​បវេណី​​ពុទ្ធ​បដិមា​​កម្ម​ ដូច​​ជា​​ករណី​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​ប្រក់​​នាគ​ ដែល​​តាម​​ត្រឹម​ត្រូវ​​នាគ​​មាន​​ក្បាល​​តែ​​ប្រាំពីរ​​ប៉ុណ្ណោះ​ ប៉ុន្តែ​​អតិថិ​ជន​​ខ្លះ​​បាន​​កុម្ម៉ង់​​ឲ្យ​​ឆ្លាក់​​នាគ​​ក្បាល​​ដល់​​ទៅ​​ប្រាំ​បួន​។​

ផល​​អវិជ្ជ​មាន​​ដ៏​​សំខាន់​​មួយ​​ក្នុង​​ចំណោម​​ផល​​អវិជ្ជមាន​​នានា​​កើត​​ពី​​ភាព​​មិន​​ចុះ​សម្រុង​​គ្នា​​នៃ​​ពុទ្ធ​បដិមា​​ខ្មែរ​​នេះ​ គឺ​​វប្ប​ធម៌​​ពុទ្ធ​សាសនា​​ខ្មែរ​​នៅ​​ក្នុង​​វិស័យ​​ពុទ្ធ​បដិមា​​កម្ម​នា​​សម័យ​កាល​​នេះ​​កំពុង​​វង្វេង​ ឬ​​គ្មាន​​អត្ត​សញ្ញាណ​​របស់​​ខ្លួន​។​ ប៉ុន្តែ​​ទោះ​​កន្លង​​មក​ ព្រះ​ពុទ្ធ​​បដិមា​​មិន​​ទាន់​​បាន​​ចុះ​សម្រុង​​គ្នា​​នៅ​ឡើយ​​ក៏​​ពិត​មែន​ តែ​​នា​​ពេល​​ថ្មីៗ​​នេះ​ តាម​​រយៈ​​ការ​​ធ្វើ​​អនុសំវច្ឆរៈ​​មន្ត្រី​​សង្ឃ​​ទូ​ទាំង​​ប្រទេស​​បាន​​សម្រេច​​កំណត់​​យក​​ទម្រង់​​ពុទ្ធ​បដិមា​​មួយ​​ច្បាស់​លាស់​ ហើយ​សេចក្តី​សម្រេច​​នោះ​​មក​​ដល់​​ពេល​​នេះ​​មិន​​ទាន់​​បាន​ដឹង​​ថា​​ក្រសួង​​ដែល​​ពាក់​ព័ន្ធ​​មាន​ការ​​សិក្សា​​ដើម្បី​​កំណត់​​ទម្រង់​​ពុទ្ធ​បដិមា​​នោះ​​​ដល់​​​ណា​​​នោះ​​​ទេ​៕ អត្ថបទដោយ៖ ឈួន ​ល័ក្ខ
កែសម្រួលដោយ៖ មត សុមឿន

Comments

Popular posts from this blog

A Personal Deconstruction of Khmer Social Cohesion: A Critical Analysis

និទានអប់រំ

Congratulations to all 12th grade graduates 2025!