តើការចេញវស្សារបស់ព្រះភិក្ខុសង្ឃមានអត្ថន័យដូចម្តេច?
តើការចេញវស្សារបស់ព្រះភិក្ខុសង្ឃមានអត្ថន័យដូចម្តេច?
ព្រះសង្ឃកាលបានចូលកាន់ព្រះវស្សា និងគង់នៅចាំវស្សាគ្រប់ត្រីមាស(៣ខែ)ហើយ តែងតែធ្វើកិច្ចចេញវស្សាទៅតាមពុទ្ធានុញ្ញាត ដែលហៅថា “បវារណា”។ ពិធីចេញព្រះវស្សា ត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរភាគច្រើនបានដឹង តែមិនមានច្រើនទេដែលយល់ស៊ីជម្រៅនោះ។ តើពិធីនេះមានរបៀបធ្វើដូចម្តេច? ហើយមានអត្ថន័យយ៉ាងណា?ការបវារណាចេញវស្សាមាន៣របៀបទៅតាមវត្តនីមួយៗ ដែលមានភិក្ខុសង្ឃតិច ឬច្រើនដូចខាងក្រោម៖
១.បវារណាជាសង្ឃ ការបវារណាបែបនេះ ធ្វើទៅតាមវត្តណាដែលមានភិក្ខុសង្ឃចាប់ពី៥អង្គឡើងទៅ
២.បវារណាជាគណៈ ការបវារណាបែបនេះ ធ្វើទៅតាមវត្តណាដែលមានភិក្ខុសង្ឃតិចជាង៥អង្គ គឺភិក្ខុសង្ឃត្រឹមតែ៤-២អង្គ
៣.បវារណាជាអធិដ្ឋាន ការបវារណាបែបនេះ តម្រូវទៅតាមវត្តណាដែលមានភិក្ខុសង្ឃតិចជាង២អង្គ គឺមានភិក្ខុសង្ឃតែ១អង្គ ត្រូវតាំងចិត្តអធិដ្ឋាន។
អត្ថន័យ បវារណា ប្រែមកជាភាសាខ្មែរថា “បពិត្រលោកម្ចាស់ដ៏ចម្រើន! ខ្ញុំករុណា សូមបវារណាចំពោះសង្ឃ បើលោកដ៏មានអាយុទាំងឡាយបានឃើញក្តី បានឮក្តី ឬក៏មានសេចក្តីរង្កៀសសង្ស័យក្តី (ថាខ្ញុំករុណាប្រព្រឹត្តមិនគប្បីក្នុងបទឯណានីមួយនោះ) សូមលោកដ៏មានអាយុ មេត្តាអនុគ្រោះពោលរំលឹកដាស់តឿនខ្ញុំករុណាផង កាលបើខ្ញុំករុណាឃើញថាខ្លួនប្រព្រឹត្តខុសហើយ នឹងត្រឡប់ចិត្តប្រព្រឹត្តឲ្យត្រឹមត្រូវវិញ”។ ព្រះសង្ឃគ្រប់អង្គតែងតែបវារណាសូមការអភ័យទោស និងកែតម្រូវគ្នាទៅវិញទៅមកដូច្នេះ។
ការបវារណាចេញវស្សានេះ តាមពុទ្ធសាសនវោហា ហៅថា “ថ្ងៃមហាបវារណា” ព្រោះនៅថ្ងៃនេះវេលាម៉ោង៧ល្ងាច ព្រះសង្ឃព្រះពុទ្ធសាសនាគ្រប់វត្តអារាមទាំងអស់តែងតែចូលទៅកាន់រោងឧបោសថ ឬព្រះវិហារ គង់ជាប់ហត្ថបាស (ជិតគ្នា) ដើម្បីសូមការអភ័យទោស និងកែតម្រូវគ្នា ពោលគឺប្រជុំបើកឱកាសនិយាយរំលឹកគ្នាទៅវិញទៅមក ដោយក្តីស្រលាញ់រាប់អានគ្នា។ កាលព្រះសង្ឃអង្គណាបានឃើញ បានឮ ឬសង្ស័យការប្រព្រឹត្តខុសប្រាសចាកធម៌វិន័យព្រះពុទ្ធសាសនាត្រង់ចំណុចណាមួយ ក៏ជួយរំលឹកដាស់តឿនគ្នា ដើម្បីឲ្យប្រព្រឹត្តល្អ ធ្វើជាព្រះសង្ឃល្អ រស់នៅជាសុខនឹងគ្នា មិនឲ្យមើលបំណាំ ឬចាំតែចាប់កំហុសគ្នា ហើយបែរមុខចេញមិនសេពគប់គ្នា ជាហេតុនាំឲ្យបែកបាក់សាមគ្គីមិនជាទីជ្រះថ្លានៃពុទ្ធបរិស័ទទាំងឡាយ។
កិច្ចបវារណាចេញវស្សានេះ ថ្វីត្បិតតែជាកិច្ចរបស់ព្រះភិក្ខុសង្ឃ តែពុទ្ធបរិស័ទដែលមានសទ្ធាជ្រះថ្លាចំពោះភិក្ខុសង្ឃ ដែលបានរៀនសូត្រព្រះធម៌វិន័យ ប្រតិបត្តិវិបស្សនាកម្មដ្ឋានចម្រើនមេត្តាភាវនាយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួនរយៈពេលចាំវស្សា៣ខែនោះ តែងយកចង្ហាន់ និងទេយ្យទានផ្សេងៗទៅប្រគេនព្រះសង្ឃមិនខុសពីថ្ងៃភ្ជុំបិណ្យប៉ុន្មានទេ។ មួយទៀតសោត ពុទ្ធបរិស័ទដែលជ្រះថ្លាកៀកជិតនឹងព្រះពុទ្ធសាសនា តែងតែទៅធ្វើពិធីសុំខមាទោសចំពោះព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ និងព្រះសង្ឃនៅឯវត្តផងដែរ។ នៅថ្ងៃចេញវស្សានេះ បើតាមទំនៀមទម្លាប់របស់ខ្មែរយើង ច្រើនតែនិមន្តព្រះសង្ឃទេសនាមហាជាតក៍ រឿងវេស្សន្តរ តែវត្តខ្លះទេសនាតាមគម្ពីរផ្សេងៗ ដូចជារឿងមហោសថ ពុទ្ធប្បវត្តិ ឬជាតក៍ណាមួយទៅតាមអធ្យាស្រ័យរបស់ព្រះសង្ឃ និងពុទ្ធបរិស័ទនៅទីនោះ។ នៅពេលរសៀល អ្នកស្រុកនាំគ្នាប្រណាំងទូកជាការកំសាន្តតាមប្រពៃណី បន្ទាប់មកម៉ោង៧-៨យប់ ក្រោយពេលភិក្ខុសង្ឃបវារណាចប់ ឧបាសក ឧបាសិកា នាំគ្នាបណ្តែតប្រទីបនៅតាមទន្លេ ស្ទឹង បឹង ព្រែក ទៅតាមទីកន្លែងដែលអាចធ្វើបាន។ ចំណែកនៅក្នុងព្រះបរមរាជវាំងវិញ គេនិមន្តព្រះធម្មកថិក១អង្គទេសនាគាថាពាន់ គឺគម្ពីរមហាជាតក៏ជាភាសាបាលី ដែលមាន១០០០គាថា ចែងអំពីរឿងព្រះវេស្សន្តរ និងនិមន្តព្រះសង្ឃ៤អង្គ ទទួលទេយ្យទាន។
ជារួមមក អត្ថន័យនៃការបវារណាចេញព្រះវស្សា មិនមែនត្រឹមតែជាករណីយកិច្ច (កិច្ចចាំបាច់) របស់ភិក្ខុសង្ឃក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាទេ ប៉ុន្តែពិធីនេះមានបំណងអប់រំសហគមន៍សង្ឃ និងប្រជាពុទ្ធបរិស័ទទូទៅឲ្យចេះគោរពស្រឡាញ់ រាប់អានគ្នាដោយស្មោះស្ម័គ្រ និងចេះដាស់តឿន ក្រើនរំលឹក កែតម្រូវគ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីរស់នៅជាសុខក្នុងសង្គម៕ (ប្រភព៖ ព្រះរាជពិធីទ្វាទសមាស ភាគ៣ ការផ្សាយរបស់ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត ព.ស២៥០៣ គ.ស១៩៦០)៕
អត្ថបទដោយ៖ ឈួនល័ក្ខ
កែសម្រួលដោយ៖ មត សុមឿន
Comments
Post a Comment