ការ​ប្រៀប​ធៀប​អំពី​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​សក​រាជ

ការ​ប្រៀប​ធៀប​អំពី​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​សក​រាជ

នៅ​​ក្នុង​​សង្គម​​កម្ពុជា​​យើង​​​​សព្វ​​ថ្ងៃ​នេះ​ គេ​​ច្រើន​​ប្រើ​​ពុទ្ធ​សករាជ​ និង​​គ្រឹ​ស្ត​​សករាជ​។​ តែ​​នៅ​​ក្នុង​​ការ​​និយម​​ចាស់​​បុរាណ​ និង​​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​ ឬ​​នៅ​​ក្នុង​​អក្សរ​​សិ​ល្បិ៍​ គេ​​ច្រើន​​ប្រើ​​ពុទ្ធ​សករាជ​ មហា​សករាជ​ និង​​ចុល្ល​សករាជ​។​ ចំណែក​​គ្រឹ​ស្ត​​សករាជ​ ទើប​តែ​​និយម​​ប្រើ​​នៅ​​ក្នុង​​សម័យ​​ក្រោយ​​នេះ​ គឺ​​ក្រោយ​​ពេល​​ដែល​​ពួក​​អាណា​និគម​និយម​​បារាំង​​មក​​កាន់​កាប់​​កម្ពុជា​​១៨៦៣​។​ ដូច្នេះ​​ហើយ​ តើ​​រវាង​​សករាជ​​ទាំង​​អស់​នេះ​កើត​ឡើង​​ពី​​ឆ្នាំ​​ណា​ ហើយ​​គេ​​ប្រើ​​ចាប់​ពី​​ពេល​​ណា​​មក​ ហេតុ​​អ្វី​​បាន​ជា​​គេ​​ប្រើ​​សករាជ​?
​គេហទំព័រ​ km.wikipedia.org​ បាន​​លើក​​ឡើង​​ថា​ «​សករាជ​»​​ មាន​​​ពាក្យ​​ស័​កៈ​ និង​រាជ​។​ ស័​កៈ​ មាន​​ន័យ​​ថា​ កាល​សម័យ​​ការ​​រាប់​​លំដាប់​​ឆ្នាំ​ ឯ​រាជ​ មាន​​ន័យ​​ថា​ ស្ដេច​ ឬ​​អច្ឆរិយ​បុគ្គល​។​ សករាជ​​មាន​​ន័យ​​ថា​ ការ​​រាប់​​ថ្ងៃ​ខែ​​ឆ្នាំ​ ឬ​​យក​​ត្រឹម​តែ​​ឆ្នាំ​​រៀង​​មក​​ពី​​ថ្ងៃ​​ឬ​​ខែ​ ឬ​​ឆ្នាំ​ ដែល​​បុគ្គល​​អស្ចារ្យ​ ឬ​​ហេតុ​​អស្ចារ្យ​​ណា​មួយ​​ដែល​​ជនា​នុជន​​បាន​​កត់​​ត្រា​ទុក​។

​យោង​​តាម​​សៀវភៅ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​ និង​​សង្គម​​ខ្មែរ​​របស់​​បណ្ឌិត​ ធ​ សោ​ ទំព័រ​​៣៤​​ បាន​​សរសេរ​​ប្រៀប​ធៀប​​រវាង​​សករាជ​​ទាំង​នោះ​​ថា​៖
-​ពុទ្ធសករាជ​ កើត​មុន​គ្រឹ​ស្ត​សករាជ​ ៥៤៣​ឆ្នាំ​
-​គ្រឹ​ស្ត​សករាជ​ កើត​ក្រោយ​ពុទ្ធសករាជ​ ៥៤៣​ឆ្នាំ​
-​មហាសករាជ​ កើត​ក្រោយ​ពុទ្ធសករាជ​ ៦២១​ឆ្នាំ​
-​ចុល្លសករាជ​ កើត​ក្រោយ​គ្រឹ​ស្ត​សករាជ​ ១១៨៣​ឆ្នាំ​
-​ចុល្លសករាជ​ កើត​ក្រោយ​មហាសករាជ​ ៥៦០​ឆ្នាំ​
-​មហាសករាជ​ កើត​ក្រោយ​គ្រឹ​ស្ត​សករាជ​ ៧៨​ឆ្នាំ

​យើង​​​ឃើញ​​ថា​ ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​ ជា​​សាសនា​​មួយ​​មាន​​ប្រភព​ និង​​មាន​​លក្ខណៈ​​ត្រឹម​ត្រូវ​​មិន​​ចាញ់​​សាសនា​​ដទៃ​​ឡើយ​។​ ទ្រឹស្តី​​នៃ​​សាសនា​​នេះ​​មាន​​លក្ខណៈ​​វិទ្យា​សាស្ត្រ​​ ដែល​​មាន​​ហេតុ​ និង​​ផល​​ច្បាស់​​លាស់​​សម​​ស្រប​​នឹង​​ការ​​និយម​​របស់​​មនុស្ស​ ដើម្បី​ស្វែង​រក​​សុខ​​សន្តិភាព​ និង​​សុភមង្គល​។​ ដោយ​សារ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​​មាន​​លក្ខណៈ​​ដូច្នេះ​​ហើយ​ ទើប​​មាន​​មនុស្ស​​ជា​​ច្រើន​​គោរព​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​ ដែល​​ធ្វើ​​ឲ្យ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​​មាន​​អត្ថិភាព​ ក្នុង​​ឋានៈ​​ជា​​សាសនា​​មួយ​​ក្នុង​​បណ្តា​​សាសនា​​ផ្សេងៗ​​នៅ​​លើ​​សកល​លោក​។​
​សព្វ​​ថ្ងៃនេះ​​យើង​​សង្កេត​​ឃើញ​ មិន​មែន​​តែ​​ប្រជាពលរដ្ឋ​​នៃ​​បណ្តា​​ប្រទេស​​ដែល​​ធ្លាប់​​និយម​ គោរព​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​ គោរព​​ប្រតិបត្តិ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​​ដ៏​​មុត​មាំ​​នោះ​​ទេ​ សូម្បី​​តែ​​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​​នៃ​​បណ្តា​​ប្រទេស​​នៅ​​អ៊ឺ​រ៉ុ​ប​​មួយ​​ចំនួន​ ក៏​​គេ​​មាន​​ជំនឿ​ និង​​គោរព​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​​ផង​​ដែរ​។​ មិន​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ ក៏​​មាន​​ជន​ជាតិ​​អ៊ឺ​រ៉ុ​ប​​មួយ​​ចំនួន​​បាន​ស្មោះ​ស្ម័គ្រ​​សុំ​​ចូល​​បួស​​ជា​​ព្រះ​សង្ឃ​ ក្នុង​​សំណាក់​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​ ដោយ​​គេ​​ចាត់​​ទុក​​ថា​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​​ថា​ ជា​​សាសនា​​មួយ​​នាំ​​មនុស្ស​លោក​​ទៅ​​រក​​សន្តិភាព​។

​គេហទំព័រ​ km.wikipedia.org​ ដដែល​​បាន​​លើក​​អំពី​​ហេតុ​ផល​ ដែល​​នាំ​​ឲ្យ​​គេ​​ប្រើ​​សករាជ​​ថា​​មនុស្ស​​ក្នុង​​សកល​លោក​​គ្រប់​​ជាតិ​​គ្រប់​​សាសន៍​​សុទ្ធ​សឹង​តែ​​មាន​​កិច្ច​ការ​​ត្រូវ​ធ្វើ​​ទាំង​អស់​​គ្នា​​គ្មាន​​អ្នក​​ណា​​នៅ​​ស្ងៀម​​ឡើយ​ ព្រោះ​​ធម្មតា​​លោក​​បង្គាប់​​ឲ្យ​​ធ្វើ​។​ ឯ​កិច្ច​ការ​​របស់​​អ្នក​ស្រុក​​ទាំង​​អស់​នោះ​​ដែល​​នឹង​​ចំរើន​​កើន​ឡើង​​តាម​​លំដាប់​​ទៅ​​បាន​​ ដោយ​សារ​​តែ​​មាន​​ពេល​ -​ ម៉ោង​ -​ ថ្ងៃ​ -​ ខែ​ -​ ឆ្នាំ​ ជា​​គ្រឿង​​កត់​សំគាល់​ ដូច​​ជា​​មាន​​ពេល​​​ព្រឹក​ -​ ល្ងាច​ -​ ថ្ងៃ​ -​ យប់​​ជា​ដើម​។​ សូ​ម្បី​​ការ​​សរសេរ​​សំបុត្រ​ស្នាម​​ទៅ​​មក​​រក​គ្នា​ ក៏​​ត្រូវ​​ចុះ​​ថ្ងៃ​ -​ខែ​ -​ ឆ្នាំ​​ខាន​មិន​បាន​​ដែរ​។​ ហេតុ​នេះ​ ការ​​ចេះ​​ចាំ​​ថ្ងៃ​ -​ ខែ​ -​ ឆ្នាំ​មាន​​ប្រយោជន៍​​ជា​​ច្រើន​​យ៉ាង​។​ បើ​​ប្រទេស​​ណា​​មិន​​ប្រើ​​ពេល​ -​ ម៉ោង​ -​ ថ្ងៃ​ -​ខែ​ -​ ឆ្នាំ​​ទេ​ ប្រទេស​​នោះ​​នឹង​​ធ្វើ​ការ​​អ្វីៗ​ មិន​​រៀប​រយ​​នាំ​​ឲ្យ​​ការងារ​​ទាំង​នោះ​ច្របូក​ច្របល់​​រសេម​រសាម​​គឺ​​ធ្វើ​ការ​​ព្រឹក​​ជា​​ល្ងាចៗ​​ជា​​ព្រឹក​ (​មិន​​ឲ្យ​​តម្លៃ​​ពេល​វេលា​)​ ខែ​​នេះ​​ជា​​ខែ​​នោះ​ ឆ្នាំ​​នេះ​​ជា​​ឆ្នាំ​​នោះ​ ចំណាំ​បាន​​ច្បាស់​​ប្រាកដ​​រដូវ​​ថា​ រដូវភ្លៀង​ រដូវ​​រាំង​ រដូវ​​ទឹក​​ឡើង​ រដូវ​​ទឹក​​ស្រក​ និង​​រដូវ​​ស្លឹក​ឈើ​​ជ្រុះ​​ជា​ដើម​។


​ជាទូទៅ​ គេ​​​ច្រើន​​​ចាត់​​​ទុក​​​មនុស្ស​​មិន​​គោរព​​ពេលា​​វេលា​ ឬ​​មិន​ដឹង​​ពេល​វេលា​​ថា​​ជា​​មនុស្ស​​ល្ងង់​ខ្លៅ​ តួ​យ៉ាង​​ដូច​​ជា​​​ពួក​​មិលក្ខៈ​ គឺ​​មនុស្ស​​ព្រៃ​ ដែល​​អាស្រ័យ​​នៅ​​ក្នុង​​កោះ​​តូច​តាច​​ឆ្ងាយ​​ដាច់​​ស្រយាល​​ពី​​គេ​ ឬ​​អាស្រ័យ​​ជ្រក​​នៅ​​ក្នុង​​ព្រៃ​​ជ្រៅ​​ជាយ​​កៀន​កោះ​ ជា​ចន្លោះ​​ប្រទេស​​របស់​​គេ​ មនុស្ស​​ជំពូក​​នេះ​​ប្រើ​​តែ​​គំនូស​​ជំនួស​​អក្សរ​​តាំង​ពី​​កើត​​ទល់​​គ្នា​​នឹង​​ស្លាប់​​ទៅ​​វិញ​ ពុំ​ដែល​​បាន​​ស្គាល់​​នូវ​​រស​ជាតិ​​​នៃ​​​អារ្យ​ធម៌​​នឹង​​គេ​​សោះ​។​ ហេតុ​ដូច្នោះ​​បាន​ជា​​លោក​​អ្នក​ប្រាជ្ញ​​ជាន់​​ដើម​​កំណត់​​ឲ្យ​​ប្រើ​​ពេល​ -​ ម៉ោង​ -​ ថ្ងៃ​ -​ ខែ​ -​ឆ្នាំ​ ហៅ​​​ថា​ «​សករាជ​»​ ជា​​គ្រឿង​​ចំណាំ​៕ ​អត្ថបទ​ដោយ​៖​ ឈួ​ន​ ល័​ក្ខ​
កែសម្រួលដោយ៖ មត សុមឿន

Comments

Popular posts from this blog

និទានអប់រំ

Why You Should Pursue Higher Education

និទានអប់រំអំពីជីវិត និងការសិក្សា