តើ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​​ខ្មែរ​​អាច​ស្ថិត​នៅ​​គង់​វង្ស​បាន​ដោយ​ហេតុ​អ្វី​ខ្លះ​?

តើ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​​ខ្មែរ​​អាច​ស្ថិត​នៅ​​គង់​វង្ស​បាន​ដោយ​ហេតុ​អ្វី​ខ្លះ​?

នៅ​​ក្នុង​​លោក​​នេះ​​មាន​​សាសនា​​ជា​​ច្រើន​​ដូច​​ជា​ ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា​ ឥ​ស្លា​ម​​សាសនា​ គ្រឹ​ស្ត​​សាសនា​ និង​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​​ជា​ដើម​។​ សាសនា​ទាំង​អស់​​សុទ្ធ​តែ​​មាន​​វិធី​សាស្ត្រ​​ក្នុង​​ការ​​គ្រប់​គ្រង​​ថែ​រក្សា​ ដើម្បី​​ឲ្យ​​បាន​​រុង​រឿង​ និង​​ស្ថិត​ស្ថេរ​​ជា​​និរន្តរ៍​។​ ក្នុង​​ទី​​នេះ​​នឹង​​រៀប​រាប់​​ពី​​ហេតុ​​ដែល​​ធ្វើ​​ឲ្យ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​​តាំង​​នៅ​​​បាន។​ តើ​​មាន​​ហេតុ​​អ្វី​ខ្លះ​​ក្នុង​​ការ​​ធ្វើ​​ឲ្យ​​សាសនា​​មួយ​​នេះ​​ស្ថិត​ស្ថេរ​​ទៅ​​បាន​?​ នៅ​ក្នុង​​​សៀវភៅ​​សាសនា​​ប្រៀប​ធៀប​​សម្រាប់​​ពុទ្ធិក​វិទ្យាល័យ​​ថ្នាក់​​ទី​​១០​ ​​​រៀប​រៀង​​ដោយ​​ព្រះ​​មហា​ ទូច​ ម៉ៃ​ បាន​​សរ​សេរ​​ថា៖
១.​ ដោយ​​ព្រះ​មហា​ក្សត្រ​ (​អ្នក​ដឹក​នាំ​​ប្រទេស​)​ ព្រះ​​អង្គ​ជា​​អ្នក​​ឧបត្ថម្ភ​ និង​​ជឿ​​គោរព​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​។​ ព្រះ​មហា​ក្សត្រ​​ខ្មែរ​ មិន​​ត្រឹម​តែ​​ជា​​អ្នក​​គោរព​ និង​​ជឿ​​លើ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​​នោះ​​ទេ​ ព្រះ​​អង្គ​​ថែម​​ទាំង​​ជា​​អ្នក​​សិក្សា​​រៀន​សូត្រ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​​ក្លាយ​ទៅ​ជា​​អ្នក​ប្រាជ្ញ​ ចេះ​​ដឹង​​ខាង​​ព្រះ​​ត្រៃ​​បិដក​ និង​​រៀបចំ​​បង្កើត​​សាលា​​បាលី​ រៀបចំ​​កម្មវិធី​​បង្រៀន​​ឲ្យ​​ប្រសើរ​​ឡើង​ជា​​ដើម​។​ ទន្ទឹម​​នឹង​​នេះ​​ផង​​ដែរ​ ព្រះ​មហា​ក្សត្រ​​ខ្មែរ​​យើង​​ទាំង​អស់​ ជា​ពិសេស​ព្រះ​មហា​ក្សត្រ​​ព្រះ​​នាម​ ព្រះ​បាទ​​សម្តេច​ព្រះ​​ស៊ី​សុវត្ថិ​​មុនី​​វង្ស​ ជា​​អ្នក​​ទំនុក​បម្រុង​ និង​​រាជានុញ្ញាត​​ឲ្យ​​បង្កើត​​ក្រុម​​ជំនុំ​​ព្រះ​​ត្រៃ​​បិដក​​កាល​ពី​​​ព​.​ស​.២៤៧២​ គ​.​ស​.១៩២៩​ ឲ្យ​​បង្កើត​​ពុទ្ធ​​សាសន​​បណ្ឌិត​​ពី​​ព​.​ស​.​ ២៤៧៣​ គ​.​ស​.១៩៣០​ ឲ្យ​បង្កើត​​សាលា​​បាលី​​រង​ ព​.​ស​.២៤៧៣​ គ​.​ស​.១៩៣២​​ជា​ដើម​។​ លើស​​ពី​​នេះ​​ទៅ​​ទៀត​​ មាន​​ព្រះ​មហា​ក្សត្រ​​អង្គ​​ខ្លះ​​បាន​​សាង​​ព្រះ​​ផ្នួស​​ជា​​ព្រះ​សង្ឃ​​ថែម​​ទៀត​ ដូច​​ជា​​ព្រះ​បាទ​​សម្តេច​ព្រះ​​នរោត្តម​​សីហ​នុ​ ហើយ​​ទ្រង់​​រាជា​នុញ្ញាត​​ឲ្យ​​បង្កើត​​សាលា​​ធម្ម​​វិន័យ​ ដែល​​ជា​​អាយុ​ជីវិត​​នៃ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​​ទូទៅ​​គ្រប់​​វត្ត​​អារាម​​ទាំង​អស់​​នៅ​​កម្ពុជា​ នៅ​​គ​.​ស​​.២៤៩៣​ គ​.​ស​.១៩៥០​ ហើយ​​ព្រះ​​អង្គ​​ទ្រង់​​ប្រោស​​ព្រះ​​រាជ​ទាន​​ដី​​ផ្សារ​​សួន​​ចាស់​ ​និង​​ព្រះ​រាជ​​ទ្រព្យ​​ផ្ទាល់​​ព្រះ​​អង្គ​​ចំនួន​១.៦០០.០០០​រៀល​ ឲ្យ​​សង់​​មន្ទីរ​​ពុទ្ធិក​មហា​វិទ្យាល័យ​​ព្រះ​​សីហ​នុ​រាជ​ ដែល​​យើង​​ស្គាល់​​ថា​​​​ពុទ្ធិក​​​សាកល​​វិទ្យាល័យ​​ព្រះ​​សីហ​នុ​​រាជ​​សព្វ​​ថ្ងៃ​នេះ​។

​២.​ដោយ​​ព្រះ​​មហា​ថេរ​​ទាំង​ឡាយ​​បាន​​យក​​ព្រះ​​ទ័យ​​ទុក​ដាក់​​ក្នុង​​ធុរៈ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​​យ៉ាង​​ម៉ឺង​ម៉ាត់​ចាប់​ពី​​ព​.​ស​​.២៤៧២ ​ទៅ​​ ២៤៨២​ គ​.​ស​.១៩២៩-១៩៤០​ ព្រះ​​មហា​ថេរ​ និង​​លោក​​អាចារ្យ​​ទាំង​អស់​ បាន​​ទទួល​​ធ្វើ​​ជា​​ក្រុម​​ជំនុំ​​ព្រះ​​ត្រៃ​​បិដក​​ជា​​ភារៈ​​ដ៏​​ធ្ងន់​ធ្ងរ​​ក្រៃ​​លែង​ ដែល​​មាន​ព្រះ​អង្គ​​ខ្លះ​​ បណ្តាល​​ឲ្យ​​ធ្លាក់​ឈាម​​រហូត​​ដល់​​ទទួល​​អនិច្ច​ធម្ម​​ក៏​​សឹង​​មាន​។​ តែ​​ទោះ​ជា​​យ៉ាង​ណា​​ក៏​​ដោយ​ ព្រះ​សង្ឃ​​ទាំង​​អស់​នោះ​ និង​​អស់​លោក​​ដែល​​ជា​​អ្នក​ប្រាជ្ញ​​ផ្នែក​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​​នោះ​ បាន​​ព្យាយាម​​ប្រែ​​ព្រះ​​ត្រៃ​​បិដក​​ពី​​បាលី​​មក​​ជា​​ភាសា​​ខ្មែរ​​ ​លុះ​ត្រា​តែ​​បាន​​ចប់​​សព្វ​គ្រប់​​ទាំង​អស់​​ ដូច​ដែល​​យើង​​បាន​ឃើញ​​ស្រាប់​​នូវ​​សៀវភៅ​​ព្រះ​​ត្រៃ​​បិដក​​ជា​​ភាសា​​ខ្មែរ​​ម្ខាង​ និង​​ភាសា​​បា​លី​​ម្ខាង​ ដែល​​ជា​​ហេតុ​​នាំ​​ឲ្យ​​ល្បី​​កិត្តិនាម​​ទៅ​​ប្រទេស​​នានា​​បាន​​សុំ​​យក​​ព្រះ​​ត្រៃ​​បិដក​​ប្រែ​​នោះ​​ទៅ​​ធ្វើ​​ជា​​គម្រូ​ ដូច​​ជា​​ប្រទេស​​ភូមា​ ឥណ្ឌា​​ជា​ដើម​។

​៣.​ដោយ​​មាន​​លោក​​ភិ​ក្ខុ​សាមណេរ​​ទាំង​​ពីរ​​គណៈ​​ចំនួន​ ៥៧.៥០៦​​អង្គ​ និង​​មាន​​វត្ត​​អារាម​​ចំនួន​​៤.១៣៥​​វត្ត​ ក្នុង​នោះ​​ធម្ម​យុត្តិក​និកាយ​​មាន​​ចំនួន​​១២៩​​វត្ត​ និង​​ព្រះ​សង្ឃ​​ចំនួន​​១.៣១២​​អង្គ​ (​គ​.​ស​.២០០៥-២០០៦​)​ គោរព​ប្រតិ​បត្តិ​​តាម​​ព្រះ​​វិន័យ​ ដែល​​នាំ​​ឲ្យ​​ប្រទេស​​​​យើង​​មាន​កេរ្តិ៍​ឈ្មោះ​​ជា​​ប្រទេស​​អ្នក​បួស​​ដោយ​​ត្រឹម​ត្រូវ​​ទៅ​​តាម​​ពុទ្ធ​​វិន័យ​​។

​៤.​ដោយ​​ប្រជា​ជន​​ខ្មែរ​​ទាំង​ប្រុស​​​​ស្រី​​រាប់​​លាន​​នាក់​​ជា​​ពុទ្ធ​បរិស័ទ​ ជឿ​​គោរព​​តាម​​ឱវាទ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​។​​​ ដោយ​​​​ហេតុ​ផល​​ទាំង​​បួន​​នេះ​​ហើយ​ ដែល​​នាំ​​ឲ្យ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​​ខ្មែរ​​យើង​​តាំង​នៅ​​បាន​៕
អត្ថបទដោយ៖ ឈួន​ ល័ក្ខ​
កែសម្រួលដោយ៖ មត សុមឿន

Comments

Popular posts from this blog

A Personal Deconstruction of Khmer Social Cohesion: A Critical Analysis

និទានអប់រំ

Congratulations to all 12th grade graduates 2025!