ហេតុអ្វីមានជំនឿសាសនា ឬអបិយជំនឿក្នុងលោក?

ជំនឿគ្រប់យ៉ាងនៅលើលោកនេះតែងកើតឡើងដោយមានហេតុផល។ តើហេតុដូចម្តេចខ្លះទើបនាំឲ្យមានជំនឿលើសាសនា? យោងទៅតាមសៀវភៅប្រវត្តិព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលរៀបរៀងដោយសាស្ត្រាចារ្យ រិន មុនីចន្ទោ បានបកស្រាយពីហេតុុដែលនាំឲ្យមនុស្សមានជំនឿលើសាសនាទាំងនោះថា៖

មនុស្សសម័យបុព្វកាលនៃអរញ្ញយុគ (យុគព្រៃ) ពេលជួបនឹងគ្រោះកាច ដែលបណ្តាលមកពីគ្រោះធម្មជាតិផ្សេងៗ ដូចជាខ្យល់ព្យុះ ភ្លៀង ផ្គរ រន្ទះ បន្ទុះភ្នំភ្លើង រញ្ជួយព្រះធរណី អហិវាតរោគ(អាសន្នរោគ) ជាដើម។ តែងតក់ស្លុតរន្ធត់រត់ទៅពួនពឹងនឹងគល់ឈើ ឬរូងគុហាជាដើម លុតជង្គង់លើកដៃបួងសួងអង្វរករដល់ថាមពលធម្មជាតិ ដែលខ្លួនមើលមិនឃើញ មិនបានដឹង ដោយចាត់ទុកថាមពលធម្មជាតិនោះថាជាព្រះអាទិទេពមានឫទ្ធិ និងរៀបចំគ្រឿងពិធីបូជាផ្សេងៗ ដើម្បីថ្វាយ និងបួងសួងអង្វរ សូមក្តីមេត្តា អាណិតជួយរំដោះទុក្ខភ័យ ឬប្រទានពរដូចក្តីប្រាថ្នា។ ពួកគេចាត់ទុកថាមពលដែលមានឥទ្ធិពលល្អ ជាព្រះអាទិទេពល្អ ជាអ្នកសាងលោក និងឥទ្ធិពលអាក្រក់ ថាជាព្រះអាទិទេពអាក្រក់បំផ្លាញលោក ទើបបង្កើតបានជាជំនឿតៗគ្នាមក។

អាចនិយាយបានថា ជំនឿកើតមានដោយសារសេចក្តីភ័យខ្លាច សេចក្តីប្រាថ្នា និងសេចក្តីត្រូវការ។ សមដូចពុទ្ធភាសិតថា« មនុស្សទាំងឡាយមានចំនួនច្រើន កាលបើត្រូវភ័យគ្របសង្កត់ហើយ តែងយកភ្នំ ព្រៃឈើ អារាម ធ្វើជាចេតីយ៍ (ទីស្ថានធ្វើសក្ការៈបូជា) ជាទីពឹងទីរលឹក» តែទីពឹងនោះពុំមែនជាទីពឹងដ៏ក្សេម មិនជាទីពឹងដ៏ឧត្តមឡើយ លុះតែបុគ្គលណាបានដល់នូវព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ ព្រះសង្ឃ ជាទីពឹងទីរលឹក បានឃើញច្បាស់នូវអរិយសច្ចទាំងបួនដោយប្រពៃ(ទុក្ខសច្ច១ សមុទយសច្ច១ និរោធសច្ច១ និងមគ្គសច្ច មានអង្គ៨ជាដំណើរទៅកាន់ទីរំលត់ទុក្ខ១) នេះឯងជាទីពឹងដ៏ក្សេម ឬដ៏ឧត្តម ព្រោះបុគ្គលអាស្រ័យត្រៃសរណៈទាំងបីនេះជាទីពឹងហើយនឹងរួចផុតពីសេចក្តីទុក្ខទាំងពួងបាន។

ជារួមមកសេចក្តីភ័យខ្លាច សេចក្តីប្រាថ្នា និងសេចក្តីត្រូវការចង់បានសេចក្តីសុខរួចចាកទុក្ខជាដើមនាំឲ្យមានជំនឿសាសនាផ្សេងៗ។ ក្នុងន័យនេះមនុស្សគ្រប់រូប និងសាសនាទាំងអស់មានបំណងចង់បានសុខ តែវិធី ឬឧបាយដើម្បីបានសេចក្តីសុខនោះមិនដូចគ្នាទេ។

នៅក្នុងកូដទន្តសូត្រ (សុត្តន្តបិដកភាគ១៩) បាននិយាយអំពីពិធីបូជាយញ្ញក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា គឺគេតម្រូវឲ្យមនុស្សសម្លាប់សត្វគោសត្វក្របី និងសត្វផ្សេងៗជាច្រើនមុខទៀតហើយក្នុងមួយមុខៗរាប់រយក្បាល ពួកគេសម្លាប់ដើម្បីបូជាអាទិទេព សុំសុខចម្រើនដល់ខ្លួន និងសង្គម។ ផ្ទុយពីពិធីបូជាតាមបែបព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលនៅក្នុងសាសនានេះ លោកទ្រង់ប្រដៅអប់រំមនុស្សលោកទាំងអស់ជាពិសេសថ្នាក់ដឹកនាំគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ដើម្បីរកសេចក្តីសុខចម្រើនដល់ខ្លួន និងសង្គមជាតិបាន មិនមែនយកជីវិតគេទៅសម្លាប់ ហើយបូជាអាទិទេពដើម្បីសុំសុខចម្រើននោះទេ តែត្រូវបង្កើតមុខរបរឲ្យមនុស្សមានការងារធ្វើគ្រប់ៗគ្នា ពោលគឺបណ្តុះបណ្តាល និងអប់រំបន្ថែមនូវជំនាញផ្សេងៗដល់មនុស្សណាដែលមិនទាន់មានជំនាញចំណេះ កុំឲ្យពួកគេនៅទំនេរទៅប្រព្រឹត្តពាលាផ្តេសផ្តាសបង្កអសន្តិសុខដល់សង្គម។

សរុបមកសេចក្តីមក មិនថាជំនឿសាសនា ឬជំនឿអ្វីនោះទេ គឺសុទ្ធតែមានហេតុផលបីគឺ កើតឡើងដោយសារការភ័យខ្លាច សេចក្តីប្រាថ្នា និងសេចក្តីត្រូវការ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ រាល់ជំនឿទាំងអស់ត្រូវប្រកបដោយបញ្ញា ទើបអាចរកសេចក្តីសុខពិតប្រាកដដល់ខ្លួន ក្រុមគ្រួសារ និងសង្គមជាតិបាន៕
អត្ថបទដោយ៖ ឈួន ល័ក្ខ
កែសម្រួលដោយ៖ មត សុមឿន

Search This Blog

Mut Somoeun (Mongkol)