​តើ​រូប​​សំណាក​​​នៃ​ព្រះ​​​​ពុទ្ធ​​​មាន​​ប៉ុន្មាន​​បែប?

​តើ​រូប​​សំណាក​​​នៃ​ព្រះ​​​​ពុទ្ធ​​​មាន​​ប៉ុន្មាន​​បែប?

​នៅ​ក្នុង​​ប្រទេស​​នានា​​ទូ​ទាំង​​ពិភព​លោក​ ដែល​​ជា​​អ្នក​​គោរព​​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា​ គេ​​តែង​តែ​​ឃើញ​​មាន​​ការ​​សាង​​សង់​​​ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​ជា​​ស្នង​​ព្រះ​​អង្គ​ ទុក​​ជា​ទី​​គោរព​​សក្ការ​បូជា​។​ ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​ទាំង​នោះ​គេ​ឃើញ​​មាន​​កាយ​វិការ​​ផ្សេងៗ​​គ្នា​​ ជា​​ច្រើន​​បែប​ ច្រើន​​រចនា​បថ​ ដែល​​កាយ​វិការ​​ទាំង​អស់​​នោះ​​សុទ្ធ​តែ​​មាន​​អត្ថន័យ​ និង​​ប្រវត្តិ​​ដោយ​ឡែកៗ​​ទៅ​​តាម​​សិល្បៈ​​នៃ​​ការ​​តាក់​តែង​ និង​​គោល​​គំនិត​។​ យោង​​ទៅ​​តាម​​សៀវភៅ​​ច្បាប់​ និង​​ក្បួន​​ពិធី​​ផ្សេងៗ​​របស់​​ធម្មាចារ្យ​ អួន​ សា​រិ​ន បាន​​រៀប​រាប់​​ថា​ ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​ទាំង​អស់​​មាន​​ប្រាំបី​​បែប​​ដែល​​មាន​​អត្ថន័យ​​ និង​​ប្រវត្តិ​​ដូច​​តទៅ​៖
១.​ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​សមាធិ​​គង់​​ព្រះ​​ភ្នែន​ មាន​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ស្តាំ​ដាក់​​លើ​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ឆ្វេង​ ត្រួត​​លើ​​ព្រះ​​ភ្នែន​ ហៅ​​ថា​ វិត​​ក៌​​​មុទ្រា​។
១.​ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​សមាធិ​​គង់​​ព្រះ​​ភ្នែន​ មាន​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ស្តាំ​ដាក់​​លើ​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ឆ្វេង​ ត្រួត​​លើ​​ព្រះ​​ភ្នែន​ ហៅ​​ថា​ វិត​​ក៌​​​មុទ្រា​។
២.​ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​មារ​វិជ័យ​(​កាល​​ផ្ចាញ់​​មារ​)​ គង់​​​ពត់​​​ព្រះ​​​ភ្នែ​ន​​​ដូច​​​ព្រះ​​​ពុទ្ធ​​រូប​​​សមាធិ​​​ដែរ​​ ប៉ុន្តែ​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ស្តាំ​​ផ្កាប់​​លើ​​ព្រះ​​ឧ​រុ​(​ភ្លៅ​)​ ចង្អុល​​ចុះ​​ទៅ​​ផែន​ដី​ ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ឆ្វេង​​ផ្ងា​រ​​ចាក់​​លើ​​ព្រះ​​ឧ​រុ​ ហៅ​​ថា​ ភូមិ​​ស្ស​ស​មុទ្រា​។​
២.​ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​មារ​វិជ័យ​(​កាល​​ផ្ចាញ់​​មារ​)​ គង់​​ពត់​​ព្រះ​​ភ្នែន​​ដូច​​ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​សមាធិ​​ដែរ​ ប៉ុន្តែ​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ស្តាំ​​ផ្កាប់​​លើ​​ព្រះ​​ឧ​រុ​(​ភ្លៅ​)​ ចង្អុល​​ចុះ​​ទៅ​​ផែន​ដី​ ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ឆ្វេង​​ផ្ងា​រ​​ចាក់​​លើ​​ព្រះ​​ឧ​រុ​ ហៅ​​ថា​ ភូមិ​​ស្ស​ស​មុទ្រា​។​
៣.​ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​សម្តែង​​ធម្ម​​ចក្រ​ គង់​​ព្រះ​​ភ្នែន​ មាន​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ស្តាំ​​ក្តោប​​ម្រាម​​ធ្វើ​​ជា​​រង្វង់​​មូល​​ដូច​​ជា​​រាង​​កង់​រទេះ​ ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ឆ្វេង​​ធ្វើ​​អាការៈ​​ដូច​​ជា​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ស្តាំ​​ក៏​​មាន​ ដាក់​​លើ​​ព្រះ​​ឧ​រុ​​ក៏​​មាន​ ហៅ​​ថា​​ធម្ម​​ចក្រ​​មុទ្រា​។
៣.​ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​សម្តែង​​ធម្ម​​ចក្រ​ គង់​​ព្រះ​​ភ្នែន​ មាន​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ស្តាំ​​ក្តោប​​ម្រាម​​ធ្វើ​​ជា​​រង្វង់​​មូល​​ដូច​​ជា​​រាង​​កង់​រទេះ​ ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ឆ្វេង​​ធ្វើ​​អាការៈ​​ដូច​​ជា​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ស្តាំ​​ក៏​​មាន​ ដាក់​​លើ​​ព្រះ​​ឧ​រុ​​ក៏​​មាន​ ហៅ​​ថា​​ធម្ម​​ចក្រ​​មុទ្រា​។
៤.​ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​ប្រទាន​​អភ័យ​ ជា​​តំណាង​​​កាល​ដែល​​ព្រះ​​អង្គ​​សម្តែង​ធម៌​​ប្រោស​សត្វ​​ក្នុង​​ទី​ណា​​មួយ​ មាន​​ព្រះ​​កាយ​​ឈរ​​ក៏​​មាន​​គង់​​ពត់​​ព្រះ​​ភ្នែន​​ក៏​​មាន​ ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ស្តាំ​​រា​​ចេញ​​ទៅ​​មុខ​ ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ឆ្វេង​​សំយុង​​ចុះ​ ហៅ​ថា​ អភយ​​មុទ្រា​។
៤.​ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​ប្រទាន​​អភ័យ​ ជា​​តំណាង​​​កាល​ដែល​​ព្រះ​​អង្គ​​សម្តែង​ធម៌​​ប្រោស​សត្វ​​ក្នុង​​ទី​ណា​​មួយ​ មាន​​ព្រះ​​កាយ​​ឈរ​​ក៏​​មាន​​គង់​​ពត់​​ព្រះ​​ភ្នែន​​ក៏​​មាន​ ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ស្តាំ​​រា​​ចេញ​​ទៅ​​មុខ​ ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ឆ្វេង​​សំយុង​​ចុះ​ ហៅ​ថា​ អភយ​​មុទ្រា​។
​​៥.​ព្រះ​ពុទ្ធ​​ប្រទាន​​ពរ​ បាទ​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ទាំង​​ពីរ​​សំយុង​​ចុះ​ បែរ​​បាទ​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ទៅ​​ខាង​​មុខ​ ទ្រង់​​គង់​​ពត់​​ព្រះ​​ភ្នែន​​ក៏​​មាន​​ ពេល​​សួរ​​ធម៌​ ហៅ​ថា​ វរ​​មុទ្រា​។
​​៥.​ព្រះ​ពុទ្ធ​​ប្រទាន​​ពរ​ បាទ​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ទាំង​​ពីរ​​សំយុង​​ចុះ​ បែរ​​បាទ​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ទៅ​​ខាង​​មុខ​ ទ្រង់​​គង់​​ពត់​​ព្រះ​​ភ្នែន​​ក៏​​មាន​​ ពេល​​សួរ​​ធម៌​ ហៅ​ថា​ វរ​​មុទ្រា​។
៦.​ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​ទ្រង់​​ឈរ​​ឱប​​បាត្រ​ ជា​​តំណាង​​​កាល​​ព្រះ​​អង្គ​​ទ្រង់​​និមន្ត​​បិណ្ឌ​​បាត្រ​ ហៅ​ថា​ បា​ត្រា​​ទាន​​មុទ្រា
៦.​ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​ទ្រង់​​ឈរ​​ឱប​​បាត្រ​ ជា​​តំណាង​​​កាល​​ព្រះ​​អង្គ​​ទ្រង់​​និមន្ត​​បិណ្ឌ​​បាត្រ​ ហៅ​ថា​ បា​ត្រា​​ទាន​​មុទ្រា
​​៧.​ព្រះ​ពុទ្ធ​​ទ្រង់​​ផ្ទុំ​ ជា​​តំណាង​​កាល​​ព្រះ​​អង្គ​​ផ្ទុំ​​​ផ្អៀង​​ព្រះ​​កាយ​​ទៅ​​ខាង​ស្តាំ​ ព្រះ​បាទ​​ឆ្វេង​​ត្រួត​​លើ​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ស្តាំ​​ដោយ​​ទ្រង់​​ផ្ទុំ​​​ធម្មតា​​ក្តី​ ផ្ទុំ​​លើ​​ម​ញ្ច​​សយន​ ជា​​អនុ​ដ្ឋា​ន​​សញ្ញា​ ទ្រង់​​បរិនិព្វាន​​ក្តី​ ហៅ​ថា​ សយន​​មុទ្រា​។
​​៧.​ព្រះ​ពុទ្ធ​​ទ្រង់​​ផ្ទុំ​ ជា​​តំណាង​​កាល​​ព្រះ​​អង្គ​​ផ្ទុំ​​​ផ្អៀង​​ព្រះ​​កាយ​​ទៅ​​ខាង​ស្តាំ​ ព្រះ​បាទ​​ឆ្វេង​​ត្រួត​​លើ​​ព្រះ​​ហ​ស្ថ​​ស្តាំ​​ដោយ​​ទ្រង់​​ផ្ទុំ​​​ធម្មតា​​ក្តី​ ផ្ទុំ​​លើ​​ម​ញ្ច​​សយន​ ជា​​អនុ​ដ្ឋា​ន​​សញ្ញា​ ទ្រង់​​បរិនិព្វាន​​ក្តី​ ហៅ​ថា​ សយន​​មុទ្រា​។
៨.​ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​ប្រក់​​នាគ​ ជា​​តំណាង​​កាល​ដែល​​ព្រះ​​អង្គ​​គង់​​លើ​​ស្រះ​​មុ​ច្ច​លិ​ន្ទ​ ដែល​​ក្នុង​​ពេល​​នោះ​​មាន​​ភ្លៀង​​បង្អុរ​​ខ្លាំង​​ មាន​​នាគ​រាជ​​មក​​ពេន​ព័ទ្ធ​​ព្រះ​​អង្គ​​បើក​​ពពារ​​គ្រប​​បាំង​​លើ​​ព្រះ​​អង្គ​ ដើម្បី​​ការពារ​​ភ្លៀង​៕
៨.​ព្រះ​​ពុទ្ធ​រូប​​ប្រក់​​នាគ​ ជា​​តំណាង​​កាល​ដែល​​ព្រះ​​អង្គ​​គង់​​លើ​​ស្រះ​​មុ​ច្ច​លិ​ន្ទ​ ដែល​​ក្នុង​​ពេល​​នោះ​​មាន​​ភ្លៀង​​បង្អុរ​​ខ្លាំង​​ មាន​​នាគ​រាជ​​មក​​ពេន​ព័ទ្ធ​​ព្រះ​​អង្គ​​បើក​​ពពារ​​គ្រប​​បាំង​​លើ​​ព្រះ​​អង្គ​ ដើម្បី​​ការពារ​​ភ្លៀង​៕
អត្ថបទដោយ៖ ឈួន ល័ក្ខ
កែសម្រួលដោយ៖ មត សុមឿន

Comments

Popular posts from this blog

A Personal Deconstruction of Khmer Social Cohesion: A Critical Analysis

និទានអប់រំ

Congratulations to all 12th grade graduates 2025!